ลั่นทม

ลั่นทม

ตะวันใกล้จะลับขอบฟ้า ก็มาถึงเรือนชานของยายเอมพอดี ยายเอมจึงเอ่ยขึ้นว่า

ยายเอม…พระคุณเจ้าเจ้าค่ะ อิฉันจะขอนิมนต์ให้พระคุณเจ้าจำวัดเสียที่นี่ก่อน เพราะใกล้ค่ำแล้ว กว่าจะเข้าถึงป่าก็อันตราย อีกอย่างพระคุณเจ้าก็พึ่งจะฟื้นไข้ ยังดูอ่อนแรงอยู่

พระนิรันตระ…ได้ฟังก็กำหนดตามคำเชื้อเชิญของยายเอม (คืนนี้เรามีหน้าที่ให้ธรรมะสองยายหลานที่บ้านนี้นี่เอง) ได้ยายเอม อาตมาจะจำวัดที่บ้านยายเอมคืนนี้ คิดอยู่เหมือนกันว่าคงค่ำก่อน การเดินทางคงลำบาก

ราชาวดีได้ยิน ดีใจเป็นที่สุดแต่เก็บอาการเอาไว้ หลวงตาจะจำวัดบ้านเรา โอ๊ยดีใจจัง

ราชาวดี…นิมนต์ด้วยเจ้าค่ะหลวงตา

กลิ่นเจ้าดอกลั่นทมยามเย็นส่งกลิ่นหอมเย็นอย่างบอกกาลล่วงหน้าว่าค่ำคืนนี้ พระนิรันตระต้องทำหน้าที่ขยายความ “ลั่นทม” เจ้าดอกไม้ชนิดนี้ว่าสำคัญไฉน

ยายเอม…พระคุณเจ้าพักผ่อนตามสบายนะเจ้าค่ะ วดีเอาน้ำมะตูมอุ่นๆมาถวายพระคุณเจ้าสิ วันนี้พระคุณเจ้ามิได้รับอะไรเลย นอกจากน้ำ จะได้มีเรี่ยวมีแรง
พระนิรันตระ…ไม่เป็นไรหรอกโยม อาตมาไม่หิว อิ่มทิพย์วันนี้ (อมยิ้มเล็กน้อย) เห็นญาติโยมมีความรักความเมตตาก็ปิติอย่างบอกไม่ถูกแล้วโยมเอม

ราชาวดีนำน้ำมะตูมอุ่นๆถวายพระนิรันตระๆ สังเกตเห็นทุกๆครั้งที่ราชาวดีถวายน้ำอะไรก็แล้วแต่จะมีดอกมะลิลอยมาเสมอ

เมื่อราชาวดีถวายน้ำมะตูมเสร็จสรรพ

พระนิรันตระ…โยม..ชอบเก็บดอกมะลิหรือ?
ราชาวดี…เจ้าค่ะ วดีชอบดอกไม้แทบทุกอย่างเลยหลวงตา แต่พิเศษๆจะเป็นดอกไม้ที่มีสีขาวกลิ่นหอมอ่อนๆ อย่างมะลิ, ลั่นทม, ราชาวดี นี่แหละเจ้าค่ะ
พระนิรันตระ…แล้วโยมเข้าใจเรื่องราวของดอกไม้เหล่านี้บ้างไหม?
ราชาวดี…ก็พอจะทราบบ้างจากยายเล่าให้ฟัง แต่ก็ไม่ได้ละเอียดมากมายเท่าใดนัก เพียงแต่รู้สึกรักและชอบดอกไม้สีขาวจำพวกนี้ เพราะมีกลิ่นหอมเย็น อ่อนโยน เมื่อสูดดมจึงรู้สึกชื่นใจน่ะเจ้าค่ะ
ยายเอม…วดีให้พระคุณเจ้าพักเสียหน่อย เสื่อสาด หมอน จัดแจงให้เรียบร้อยอยู่ในห้องพระ หนูเอามาปูที่นอกชานก่อน ลมพัดเย็นสบายพระคุณเจ้าจะได้พักผ่อน
ราชาวดี…จ๊ะยาย

พระนิรันตระ รู้สึกอบอุ่นเหมือนได้กลับมาอยู่กับครอบครัวอย่างบอกไม่ถูก อาการอ่อนเพลียทั้งหลายก็หายเป็นปลิดทิ้ง ได้แต่นึกรำพึงในใจ เหตุนี้เองที่ทำให้เราได้มาพักที่เรือนหลังนี้ พระนิรันตระทอดสายตายาวไกลไปถึงชายป่า การเดินทางเพื่อแสวงธรรมครั้งนี้ทุกอย่างถูกกำหนดมาหมดแล้ว เราต้องทำหน้าที่อย่างดีที่สุดเท่าที่สติปัญญาของเราจะพึงมี หนทางของเราไม่มีให้เลือกนอกจากการหลุดพ้น เพื่อสู่หนทางพระนิพพาน การไม่กลับมาเกิดเป็นที่สุดของเราและครอบครัว หากเราทำได้ ทุกคนในครอบครัวเราทำได้คงจะเป็นอนิสงส์และผลบุญอันยิ่งใหญ่ไพศาล…

ขณะที่ราชาวดี ปูเสื่อ เสร็จสรรพ ไม่เคยขาดพานแก้วลอยดอกลั่นทมตั้งไว้ข้างๆหมอนหนุนนอนที่เตรียมให้พระนิรันตระ

ราชาวดี…หลวงตาเจ้าค่ะ หลวงตาพักผ่อนที่ชานบ้านนะเจ้าค่ะ วดีจัดเตรียมให้เรียบร้อยแล้ว เผื่อหลวงตาพักแล้วจะมีแรงให้ธรรมะ วดีกับยายอีกคืนนี้(หัวเราะ)
พระนิรันตระ…ขอบใจโยม ดีเหมือนกัน เอาเป็นว่าเรานัดกันธรรมวัตรเย็น แล้วอาตมาจะเล่าเรื่อง ดอกลั่นทมให้ฟัง (อมยิ้มอ่อนโยน)
ราชาวดี…เจ้าค่ะ

พระนิรันตระ เผลองีบหลับไป

…เปีย หันมาทางนี้ ในมือของจุกมีดอกลั่นทมที่พึ่งเด็ดจากต้นยื่นมาเสียบข้างหูให้กับเจ้าหางเปีย
…ขอบใจจุก สวยไหมจ๊ะ?(เอียงหน้า น่าเอ็นดู)
…จุก พยักหน้าหงึกๆ เด็กชายหญิงแข่งกันเก็บดอกลั่นทมใส่ตะกร้าเพื่อให้ยายพริ้มลอยถวายพระ…

กลิ่นดอกลั่นทมริมรั้วบ้านยายเอมส่งกลิ่นหอมเย็น ตะวันกำลังจะลับขอบฟ้ายิ่งทำให้กลิ่นลั่นทมที่ลอยตามลมส่งกลิ่นหอมหวลยิ่งขึ้น ตะวันลับขอบฟ้าไปแล้ว พระนิรันตระยังคงหลับสงบอยู่ที่ชานบ้าน ราชาวดีกับยายเอมนุ่งขาวห่มขาววันนี้ เตรียมทำวัตรเย็นกับพระนิรันตระๆพลิกตัวเหมือนรู้ว่าถึงเวลาทำวัตรเย็นแล้ว

ยายเอม…นิมนต์พระคุณเจ้าล้างหน้าล้างตา วดีเตรียมน้ำไว้ให้แล้ว
พระนิรันตระ…ขอบใจโยม พระนิรันตระมองเห็นขันน้ำลอยดอกมะลิ ส่งกลิ่นหอมชื่นใจตั้งอยู่ชานบ้านพลอยทำให้หัวใจพระนิรันตระเบิกบานไปด้วย

น้ำอุ่นๆสำหรับดื่มตั้งไว้พร้อมสรรพ มาลัยมะลิกรองอย่างงดงามเหมือนชาววังเขาทำกัน ธูปเทียน เตรียมวางไว้บนพานสำหรับทำวัตรเย็นนี้ ช่างเรียบร้อยเหลือเกินราชาวดี

ยายเอม ราชาวดี ก้มลงกราบพร้อมกัน

พระนิรันตระ…สวดทำวัตรเย็นกันเลยโยมทั้งสอง
หลังจากทำวัตรเย็นแล้วก็ทำสมาธิ พระนิรันตระเอ่ยขึ้นว่า
พระนิรันตระ…วันนี้อาตมาจะเล่าเรื่อง ดอกลั่นทม ที่ราชาวดีนำมารักษาอาตมาและเคยรักษายายเปี่ยมมาแล้วดีมั้ย?
ราชาวดี…ดีเจ้าค่ะหลวงตา วดีอยากรู้อย่างละเอียด

พระนิรันตระ…ลั่นทม เป็นดอกไม้ประจำชาติลาว นำเข้ามาสมัยพระนารายณ์มหาราชเพื่อเจริญสัมพันธ์ไมตรีกับฝรั่งเศส จนถึงสมัยอยุธยาตอนปลายไทยค้าขายกัน ฝรั่งเศสถวายกับพระมหากษัตริย์ปลูกในรั้วในวัง เพี้ยนมาจากภาษาเขมรเรียก สรัลทม แปลว่า รักอันยิ่งใหญ่ ลั่นทมในภาษาไทย แปลว่า การละทิ้งแล้วซึ่งความทุกข์โศก คนมักเข้าใจว่า ลั่นทม คือระทม ซึ่งไม่ใช่อย่างที่หลายคนเข้าใจ ลั่นทมมีกลิ่นหอมเย็น สีขาวของดอกคือ ศาสนาพุทธ สีเหลืองด้านในคือ พระผู้สืบสานพระศาสนา กลิ่นคือ ศีล เมื่อเด็ดดอกมาล้างน้ำให้สะอาดลอยน้ำถวายพระ น้ำนั้นใช้เสมือนเป็นน้ำมนต์ใช้อาบ ดอกของมันนำมาตำกับผักหวานจะรักษาโรคไวรัสตับ รากของมันทำเป็นยาสมุนไพรรักษาโรคต่างๆได้ สังเกตว่าดอกลั่นทมจะไม่มีแมลงตอม เพราะยางของมันจะเป็นเกราะคุ้มครองตัวมันเอง โบราณเขาบอกว่า ถ้าดอกลั่นทมหันดอกเข้าบ้าน บ้านนั้นจะเป็นบ้านที่มีแต่ความเจริญรุ่งเรือง อย่างเช่นบ้านของโยมเอมนี่แหละ อาตมามองเห็นตั้งแต่ก่อนใกล้ค่ำ มีอยู่อย่างที่อัศจรรย์ถ้าผู้ใดมีความผูกพันกับดอกไม้ชนิดนี้ เวลาที่มีเหตุเกี่ยวกับร่างกายจะใช้ประโยชน์จากดอกลั่นทมนี้ได้

ราชาวดี…งั้นหลวงตาก็เกี่ยวข้องกับดอกลั่นทมซิเจ้าค่ะ หลวงตาถึงได้หายจากการเป็นลม
พระนิรันตระ…อมยิ้ม…คงเป็นเช่นนั้นแหละโยม
ราชาวดี…ลั่นทม ลีลาวดี รักนี้นิรันดร์ สองเรานั้นรักกันนิรันดร (ดังก้องอยู่ภายในจิตใต้สำนึกของราชาวดี)