จิตวิทยาการกีฬา

พรสวรรค์กับพรแสวงในการเล่นกอล์ฟ

คริสเตียนโน โรนัลโด้ บอกว่า “พรสวรรค์จะไร้ค่า หากขาดพรแสวงมาสนับสนุน” หลักการนี้เอามาใช้กับกีฬากอล์ฟได้ชัดเจนอย่างไร เป็นหลักการในการทำให้เกิดนักกอล์ฟเก่งได้อย่างไร

หลักการนี้ ไม่ใช่เฉพาะกับกีฬาฟุตบอล หรือกอล์ฟเท่านั้น ใช้ได้กับกีฬาทุกชนิด เหตุผลที่นำมาใช้กับกีฬาอื่นๆด้วย เพราะทุกชนิดกีฬามีความเหมือนกันอยู่หลายอย่าง เช่น องค์ประกอบของความเป็นเลิศที่เหมือนกัน (ร่างกาย ทักษะและจิตใจ) ทุกชนิดกีฬาต้องใช้เวลาในการเรียนรู้และพัฒนา ทุกชนิดกีฬาต้องใช้เวลา และทุกชนิดกีฬาต้องมีการฝึกหนัก ต่อเนื่องและมีคุณภาพ

ดังนั้นเมื่อมีคำว่าต้องฝึกหนัก ต่อเนื่องและมีคุณภาพ คำว่าพรแสวง จึงเป็นคำและวิธีการของความสำเร็จในการเล่นกีฬาที่ต้องทำความเข้าใจอย่างชัดเจน พรสวรรค์เป็นเรื่องขอความสามารถพิเศษที่คนเราได้รับมาจากธรรมชาติ จะด้วยพันธุกรรมหรือสิ่งแวดล้อมก็ตาม เช่น ความสามารถในการเล่นดนตรีเก่ง พูดเก่ง ร้องเพลงเก่ง เป็นต้น ขณะที่พรแสวง เป็นเรื่องของการฝึกฝน การทำซ้ำๆ ฝึกปรือ จนมีทักษะในกีฬาชนิดนั้นๆ เพื่อสนับสนุนพรสวรรค์ที่มีอยู่

ดังนั้นเมื่อ พรสวรรค์ เป็นส่งที่ไม่สามารถเปลี่ยนแลงได้ง่ายๆ และในแต่ละคนก็จะมีพรสวรรค์ที่ไม่เท่ากัน ซึ่งเราก็อาจจะไม่รู้ว่าใครมีมากน้อยกว่ากัน และเมื่อเปลี่ยนแปลงไม่ได้ง่าย อะไรคือสิ่งที่จะช่วยให้พรสวรรค์ที่มีไม่เท่ากัน ให้พัฒนาสูงขึ้นไปได้ เพราะถ้าเราไม่สามารถเพิ่มระดับของพรสวรรค์ได้ เราคงต้องใช้พรแสวงเข้ามาปรับแก้พรสวรรค์ที่มีหลากหลาย และเมื่อพิจารณาให้ลึกลงไปในพรสวรรค์แล้ว ก็จะไปตรงหลักการที่โรนัลโด้ ได้กล่าวไว้แต่ต้นว่า “พรสวรรค์จะไร้ค่า หากนักกีฬาขาดพรแสวงมาสนับสนุน

ทำไมจึงเป็นอย่างนั้น

ถ้าย้อนไปดูความหมายของคำว่าพรแสวงอีกครั้ง จะเห็นว่าเป็นเรื่องของการฝึกฝน การทำซ้ำๆ ฝึกปรือ จนมีทักษะในกีฬาชนิดนั้นๆ จึงสรุปได้ว่า ไม่ว่านักกีฬาอะไร มีพรสววรค์ในการเล่นกีฬามากน้อยเพียงใด การจะเติมเต็มความเป็นนักกีฬาระดับเลิศเมื่อเริ่มต้นที่ต่างกัน จึงต้องให้พรแสวง เข้ามาสนับสนุน ทำให้คนเล่นกีฬาที่ไม่สามารถกำหนดพรสวรรค์ตั้งแต่ต้น ต้องหันมาใช้พรแสวงให้มากขึ้น และหากท่านมีทั้งพรสวรรค์ที่แรง และมีพรแสวงมากๆ ยิ่งจะไปเพิ่มระดับของความสำเร็จได้มากและง่ายขึ้น

พรแสวงคืออะไรได้บ้าง พรแสวงในกีฬาในหลายๆประเด็นและเป็นสิ่งที่เราสามารถควบคุมได้ คือ ร่างกายของเรา ทักษะของเรา และจิตใจของเรา

ร่างกาย การจะมีร่างกายที่สมบูรณ์เหมาะสมกับการเป็นนักกีฬานั้นๆ เกิดได้จากการทานอาหารที่เหมาะสมทั้งปริมาณและคุณภาพ การได้พักผ่อนอย่างเพียงพอ การฝึกฝนร่างกายด้วยน้ำหนักตัวเองหรือด้วยเวท การทำทุกอย่างที่ปรากฏนี้สามารถควบคุมได้ เท่ากับว่าเราจะฝึกแค่ไหนก็ได้ในการเตรียมความพร้อมของจิตใจในการเล่นกอล์ฟ 4-5 ชั่วโมง

แล้วทักษะของกีฬาที่เราต้องฝึกฝนล่ะ ยิ่งสามารถควบคุมได้ง่ายกว่าด้วยซ้ำ การวางแผนการฝึกซ้อม การฝึกซ้อมอย่างหนัก เป็นสิ่งที่นักกีฬาสามารถทำได้อยู่แล้ว และก็สามารถนำพาตัวเองไปสู่การเตรียมการทางด้านทักษะได้ครบถ้วน และเป็นรูปธรรมได้

จิตใจ เมื่อเราไม่มีความอยาก ไม่มีความมั่นใจ กลัวมาตั้งแต่ต้น เราก็สามารถปรับเปลี่ยน ฝึกฝนเพื่อให้เรามีจิตใจที่เข้มแข็งได้ และก็ผ่านหลักการของการฝึกฝนเหมือนเช่นร่างกายและทักษะ

การไม่ฝึกฝนทักษะทั้ง 3 ด้าน เท่ากับเราไม่เพิ่มเติมพรสวรรค์ที่เรามี และมีไม่เท่าเทียมกันด้วย เพราะฉะนั้น ถ้าเราไม่ใช้หลักการของพรแสวงเขามาเสริมพรสวรรค์ โอกาสของความสำเร็จก็ยิ่งน้อยลงไป

เมื่อพรแสวงเกิดจาการฝึกฝน ฝึกเปรืออย่างจริงจัง ต่อเนื่อง ยาวนาน และหนัก นักกีฬาหลายๆคนจึงหลุดออกไปจากระบบของการเล่นกีฬาเพื่อความเป็นเลิศไป เราจะทำอย่างไรให้พรแสวงยังคงอยู่กับเราอย่างต่อเนื่อง การใช้ทักษะทางด้านจิตวิทยาการกีฬา ก็สามารถช่วยได้ เช่น ทักษะของการพูดและบอกตัวเองทั้งวิธีการเล่นและให้กำลังใจตลอดเวลา หรือการเห็นความสำเร็จของตัวเองและวิธีการ ก็เป็น 2 ทักษะที่ช่วยให้เกิดการรักษาระดับของพรแสวงให้อยู่ต่อเนื่องและสนับสนุนพรแสวงได้นานขึ้น

พรแสวงของนักกีฬา เป็นเรื่องที่ท้าทาย นักกีฬาและผู้ฝึกสอนกีฬาต้องเข้าใจความแตกต่างของระดับพรสวรรค์ เรามาส่งเสริมความเป็นเลิศนักกีฬาดดยการจัดการเรื่องของพรแสวงให้มีประสิทธิภาพกันครับ

ผศ. ดร. นฤพนธ์ วงศ์จตุรภัทร
คณะวิทยาศาสตร์การกีฬา มหาวิทยาลัยบูรพา
นายกสมาคมจิตวิทยาการกีฬาประยุกต์แห่งประเทศไทย