ทักษะจิตวิทยาการกีฬาในกอล์ฟ (2)
Pyramid ของทักษะทางด้านจิตวิทยาการกีฬา
ในการเล่นกอล์ฟ (ตอนที่ 2)
ตามหลักการที่กล่าวถึงองค์ประกอบของปิรามิดของทักษะทางจิตวิทยาการกีฬาที่เราต้องเตรียมการให้เกิดและนำไปใช้อย่างเหมาะสม และเพื่อนักกีฬาได้แสดงความสามารถอย่างเต็มศักยภาพ ทั้ง 3 ระดับในฉบับก่อนหน้านั้น วันนี้จะขอนำเสนอทักษะทางจิตวิทยาการกีฬาระดับต้นๆ หรือขั้นพื้นฐานหรือฐานของปิรามิด
องค์ประกอบย่อยของทักษะทางจิตวิทยาระดับพื้นฐานที่นักกีฬาควรจะได้รับการปลูกฝัง ฝึกให้เกิดขึ้นประการแรกๆ ได้แก่ ๑) การสร้างและรักษาการมีทัศนคติในทางบวกในการเล่นกีฬา ๒) ทักษะของการรักษาแรงจูงใจในการเล่นกีฬา ๓) ทักษะของการกำหนดเป้าหมายที่เหมาะสม เป็นจริง และ ๔) ทักษะในการอยู่ร่วม เข้าใจและจัดการกับสังคมได้ดี อย่างไรก็ตามในฉบับนี้ ขอให้รายละเอียดเฉพาะในองค์ประกอบย่อยแรก คือ การสร้างและรักษาทัศนคติในทางบวก ทางที่ดีเกี่ยวกับการเล่นกีฬา ไม่ว่าจะเป็นทัศนคติในการเป็นนักกีฬา การฝึกซ้อมกีฬา ผู้ฝึกสอนกีฬา (โค้ช) การแข่งขัน และอื่นๆ
สิ่งเหล่านี้จะทำให้เราเป็นนักกีฬาที่มีความสามารถได้อย่างไร
หลักการที่บอกว่า จิตเป็นนาย กายเป็นบ่าว หรือ ภาษาอังกฤษว่า Mind over Body ซึ่งอธิบายในรายละเอียดได้ว่าพฤติกรรมหรือการกระทำของเราเกิดขึ้นมาจากการสั่งการของจิตใจ จิตใจของเราเหนือกาย ดังนั้นทัศนคติหรือความคิดของเราต่อสิ่งใดก็ตามจะมีผลต่อพฤตกรรมหรือการกระทำนั้น ทัศนคติเกี่ยวกับการเล่นกอล์ฟก็จะมีผลต่อการเล่นกอล์ฟ มีผลต่อการฝึกซ้อมกอล์ฟ มีผลต่อการทำงานร่วมกับโค้ช ผู้ปกครอง การแข่งขัน ผู้ร่วมการแข่งขันและอื่นๆที่เป็นการกระทำของเราในสภาพแวดล้อมของการเล่นกอล์ฟ
อย่างไรก็ตามความคิดของคนเราต่อพฤติกรรมและการกระทำในการเล่นกอล์ฟ มีได้ทั้งในทางลบและบวก แน่นอนว่าความคิดในทางลบ เช่น เล่นกอล์ฟยากมาก การเล่นกอล์ฟเป็นเรื่องที่ไม่คุ้มค่า วงสวิงวันนี้ไม่ดีเลย พื้นสนามเร็วมาก พัตต์ไม่ได้เลย จากความคิดและทัศนคติในทางลบแบบนี้ พฤติกรรมและการกระทำในทางลบ ที่จะตามมาก็คือ ไม่สนุกกับการเล่นกอล์ฟ ไม่อยากเล่นกอล์ฟ ไม่ตั้งใจเล่น ท้อแท้ในการเล่น ความมุ่งมั่นลดลง สุดท้ายก็คือการเล่นกอล์ฟไม่มีประสิทธิภาพ ไม่ประสบความสำเร็จดังที่ตั้งใจ และไม่มีความสุขในการเล่นกอล์ฟ และเลิกเล่นไปในที่สุด ทำให้ความตั้งใจที่จะเล่นเพื่อสุขภาพ เพื่อความเป็นเลิศ หรือเพื่อเป็นอาชีพไม่เป็นจริง
มาดูครับว่าถ้าเรามีทัศนคติหรือความคิดในการเล่นกีฬาในทางบวกบ้าง จะมีผลอย่างไร ความคิดหรือทัศนคติว่าการเล่นกอล์ฟเป็นกีฬาที่ดี เป็นกีฬาสำหรับทุกเพศทุกวัย คนเล่นกอล์ฟต้องมีความอดทน การเล่นกอล์ฟต้องฝึกหนักและฝึกอย่างมีคุณภาพ ความสำเร็จไม่ใช่อยู่ที่ผลการเล่นแต่อยู่ที่วิธีการเล่น ถ้ายังไม่พัตต์สุดท้ายยังไม่รู้ว่าแพ้หรือชนะ เคยแพ้สนามนี้แล้ว ไม่ได้หมายต้องแพ้อีก การเป็นนักกีฬาที่ประสบความสำเร็จต้องใช้เวลาในการพัฒนา ทัศนคติและแนวคิดบวกแบบนี้จะนำไปสู่การเล่นกอล์ฟอย่างต่อเนื่อง เล่นได้ตลอดไป นักกีฬาที่มีความตั้งใจที่จะประสบความสำเร็จก็จะเล่นกีฬาด้วยความอดทน เวลาฝึกหนักไม่เป็นปัญหากับคนที่มีทัศนคติในทางบวก นักกีฬากอล์ฟที่มีวิธีการคิดแบบนี้จะมุ่งที่วิธีการที่สามารถควบคุมได้ด้วยตัวเอง มากกว่ามุ่งที่ผลการเล่นที่ควบคุมไม่ได้ และมีสมาธิในการเล่นที่ดี อยู่กับปัจจุบัน เพราะไม่ได้คิดถึงอดีตหรืออนาคต หรือความอดทนในการเรียนรู้และพัฒนา
สรุปได้ว่า ทัศนคติในทางบวกเป็นทักษะที่สำคัญของจิตใจที่นักกีฬา โค้ช และผู้ปกครองที่ควรจะมีและทำความเข้าใจตั้งแต่เมื่อมีความสนใจที่จะเล่นกีฬาอย่างมีประสิทธิภาพ ต้องการพัฒนาการอย่างต่อเนื่องและมีความสุขในการเล่นกีฬา อีกสิ่งหนึ่งสำหรับหลักการนี้ ไม่ได้หมายความเพียงว่าจะมีผลในทางที่ดีกับนักกีฬากอล์ฟเท่านั้น แต่เป็นผลดีกับนักกีฬาและผู้ที่เกี่ยวข้องกับการเล่นกีฬาทุกชนิด
สำหรับทักษะพื้นฐานทางจิตวิทยาการกีฬาในการรักษาแรงจูงใจ และทักษะทางจิตวิทยาการกีฬาอื่นๆ ในระดับพื้นฐาน คงต้องมาต่อกันในฉบับต่อครับ
ผศ. ดร. นฤพนธ์ วงศ์จตุรภัทร
คณะวิทยาศาสตร์การกีฬา มหาวิทยาลัยบูรพา
นายกสมาคมจิตวิทยาการกีฬาประยุกต์แห่งประเทศไทย