อยู่กับสิ่งที่รัก ทำในสิ่งที่ชอบ แล้วจะมีความสุข – วิศิษฐ ภิญโญบริสุทธิ์

วิศิษฐ ภิญโญบริสุทธิ์
บริษัท แซนด์ แอนด์ เชน เรียลเอสเตท จำกัด
สนามกีฬาไก่ชนเทิดไท
“อยู่กับสิ่งที่รัก ทำในสิ่งที่ชอบ แล้วชีวิตจะมีความสุข”

ผมชอบทุกอย่างที่เกี่ยวข้องกับการแข่งขันที่เป็นวิถีชีวิตพื้นบ้าน ทั้ง นกพิราบแข่ง ชนไก่ กัดปลา เผอิญว่าได้คบหากับผู้ที่เกี่ยวข้องเลยซึมซับมา โดยเฉพาะในเขตสาทร ซึ่งอยู่กลางเมืองหลวง แต่กลับมีกีฬาพื้นบ้านลักษณะนี้อยู่เยอะมาก ไก่ชน ผมก็ได้คลุกคลีจากร้านตัดผมแถวบ้าน นกพิราบแข่งก็รู้จักตั้งแต่ยังไม่ได้รับความนิยม

คุณย่ารักผมมาก อยากให้หลานกินอาหารบำรุง ท่านก็ไปซื้อนกพิราบมาคู่นึงจากตลาดเตรียมจะนำมาตุ๋น แต่ผมเห็นแล้วรู้สึกสงสาร ไม่อยากจะกิน ก็ขอมาเลี้ยง ทั้งๆ ที่เป็นแค่นกสายพันธุ์ธรรมดา แต่เมื่อเลี้ยงแล้วก็อยากจะได้ของดีบ้าง เลยไปใฝ่ถามใฝ่หาว่า นกพิราบดีๆ ที่ใช้แข่งนั้น จะหาซื้อกันได้ยังไง

จนได้พบกับคุณประทีป พยัคฆ์อาภรณ์ ซึ่งท่านเป็นนายกสมาคมส่งเสริมอาชีพนกพิราบ ผมเรียนที่กรุงเทพคริสเตียน ไม่ไกลจากบ้านท่าน เลิกเรียนก็เดินไปหาด้วยความสนใจ ท่านก็เอ็นดูในความเป็นเด็ก เย็นๆ ก็ไปช่วยท่านเลี้ยงนก ทำความสะอาด ท่านก็สอน แนะนำวิธีการต่างๆ ให้ แล้วท่านยังเป็นคนแรกที่สั่งนกสายพันธุ์แข่งมาจากประเทศเบลเยี่ยม ผมเองก็อยากจะได้บ้างตามวิสัยที่ชอบแต่ของดีๆ

นกสายพันธุ์แข่งตัวแรกผมได้ไข่มาจากนกของคุณประทีป นำมาเลี้ยงแล้วประสบความสำเร็จ ได้รางวัลที่ 3 จากการแข่งขันที่แม่จัน ได้รางวัลมาสามพันตั้งแต่ผมยังเด็กๆ ซึ่งถือว่าเยอะมากในสมัยนั้น เงินรางวัลที่ได้มาผมก็ไปต่อยอดให้ท่านช่วยสั่งนกนอกมาให้เลี้ยง ระหว่างนั้นผมก็ซื้อนกบ้างแต่ใช้วิธีการผ่อนชำระ แบ่งเงินค่าขนมมาจ่าย ยอมอดเพื่อนก ช่วงไหนที่คุณพ่อไม่อยู่ก็จะเตรียมสร้างรังนกกับเพื่อน

นกพิราปเพื่อการแข่งขัน จะมีคุณลักษณะพิเศษ ถ้าเขาเกิดที่ไหน ก็จะจำได้ว่าบ้านอยู่ที่นั่น จนกระทั่งโต ไม่ว่าจะนำไปปล่อยที่ไหนก็สามารถกลับมาบ้านได้ การฝึกเริ่มจากเมื่อมีอายุได้ 4-5 เดือนเมื่อนกมีความแข็งแกร่ง ฝึกปล่อยจากระยะใกล้ๆ ราวสัก 4-5 กิโลเมตร แล้วค่อยๆ เพิ่มระยะขึ้นเรื่อยๆ ผมเองก็เริ่มส่งนกเข้าแข่งขัน สมาคมฯ จะกำหนดโปรแกรมการแข่งขันมาให้ เช่น สายเหนือ ก็จะมีระยะทางตั้งแต่สั้นๆ เช่นสิงห์บุรี ชัยนาท ไปจนถึงยาวสุดชายแดนแม่สายเลย พวกเราก็ไปส่งนกให้สมาคมฯ เป็นผู้จัดการให้ ขั้นตอนคร่าวๆ ก่อนถึงวันแข่งก็คือการเตรียมตัว เช่น นำนกไปซ้อมระยะใกล้ๆ 50-60 กิโลเมตร สัปดาห์ละ 3 ครั้ง จากนั้นก็นำนกไปฝากกับสมาคมฯ จนถึงวันแข่งเขาก็จะนำนกไปยังจุดที่จะปล่อยให้บินกลับบ้านในวันที่อากาศปลอดโปร่ง การตัดสินก็จะนับเวลาที่นกบินกลับมาที่กรงของบ้านใครบ้านมัน โดยมีการบวกลบเวลาให้ตามตำแหน่งที่ตั้งของกรงว่าอยู่ห่างจากจุดที่กำหนดมากน้อยแค่ไหน ซึ่งก็คือที่ตั้งของสมาคมฯ ตรงสามภูมิ ถนนสาธร โดยนกแต่ละตัวก็จะมีชิปคล้องไว้ที่ขา พอมาถึงกรงก็จะนำไปสแกนกับนาฬิกาบันทึกเวลา ซึ่งทำมาเพื่อการแข่งขันนกพิราบโดยเฉพาะ ทุกคนจะมีไว้ที่บ้าน แล้วนำผลการแข่งขันไปเปรียบเทียบกันเพื่อ หาผลแพ้ชนะ แต่ถ้าเป็นสมัยก่อน ยังไม่มีเทคโนโลยีที่สะดวกเช่นนี้ ก็จะใช้ห่วงยางพิเศษที่สมาคมฯ จะคล้องให้ก่อนปล่อยออกจากจุดเริ่ม พอนกบินมาถึง เจ้าของจะจำนำห่วงยางนี้ไปคล้องกับนาฬิกาจับเวลาเพื่อหยุดเวลา แล้วจะพิมพ์เวลาไว้ที่ห่วง แล้วหิ้วไปส่งสมาคมอีกทีเพื่อเปรียบเทียบกัน

พอผมเรียนหนักขึ้น ก่อนจะเข้าระดับมหาวิทยาลัย ก็ตัดสินใจเลิกเลี้ยงทั้งนกและไก่ ตั้งใจเรียนจนจบ เพราะรู้ว่าเวลานี้ควรจะใส่ใจเรื่องการเรียนก่อน เพื่อใช้เป็นอาชีพหลัก ผมจบคณะนิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยรามคำแหง แล้วมาทำงานกับบริษัทอีริคสัน ทางด้านโลจิสติก จนเริ่มมีความมั่นคงก็เริ่มหวนคิดถึงเรื่องการเลี้ยงนก เลี้ยงไก่ ก็คิดกลับมาจริงจังในส่ิงที่ตัวเองชอบอีกครั้ง

มูลค่าของการซื้อขายนกแข่งขึ้นอยู่กับความพอใจ ราคาขั้นต่ำของการสั่งนกมาจากต่างประเทศ เช่นที่เบลเยี่ยม อยู่ที่ราว 500 ยูโร แต่ในปัจจุบันราคาก็เพิ่มขึ้นไปอีกเป็นเท่าตัว โดยประเทศแถบยุโรปให้ความนิยมเลี้ยงกันมาก แต่นักเลี้ยงนกที่สุดก็คือ คนไทย

ต่างประเทศเขามักจะเลี้ยงกันแบบธรรมชาติ ให้อาหาร ฝึกซ้อม แต่คนไทยจะเข้าถึงมากกว่า เพราะมีความต้องการเป็นผู้ชนะ จึงคิดหาวิธีต่างๆ เพื่อฝึกให้เป็นกีฬา มีเทคนิคการซ้อมที่ละเอียดลึกซึ้งกว่า เช่น มีการเข้าคู่ ใช้ตัวเมียตัวผู้เพื่อกระตุ้น หรือเพิ่มน้ำหนักตัวเพื่อสร้างกล้ามเนื้อในการบิน ฯลฯ และเมืองไทยยังเป็นประเทศแรกที่ไล่นกบิน เพราะปกตินกเมื่อบินไปได้สักระยะก็จะเกาะเพื่อพัก แต่เราก็จะใช้ธงโบกเพื่อให้นกบิน เพื่อเป็นการฝึกให้เกิดความแข็งแกร่ง ซึ่งต่างชาติเขาไม่ได้ทำ จนมีนักเลี้ยงนกชาวไทย คุณวสันต์ พันธุมสุต ไปสร้างชื่อเป็นที่รู้จักกันดีในวงการเลี้ยงนกทั่วโลก โดยเฉพาะที่ไต้หวัน เลี้ยงมาแล้วหลายสิบปี ทำเงินรางวัลมาแล้วหลายร้อยล้านบาท นักเลี้ยงนกไต้หวันจึงให้การยอมรับว่าคนไทยเรามีฝีมือทางด้านนี้ระดับบรมครู

เคล็ดลับเหล่านี้เขาจะไม่บอกใคร ต่างคนต่างมีเทคนิคเป็นของตัวเอง เราก็ไม่บอกเขา เขาก็ไม่บอกเรา แต่คนไทยเราลงลึกในรายละเอียดมากกว่า คลุกคลีดูแลใกล้ชิดจนรู้ถึงขนาดว่าตัวนั้นตัวนี้ ชอบไม่ชอบอะไรแบบไหน ถ้าเทียบกันแล้ว คนไต้หวันชอบการเลี้ยงนกพิราบเพื่อแข่งขันมากที่สุด แต่คนไทยเราลงลึกในเรื่องการเลี้ยงนกพิราบมากที่สุด

ผมกลับเข้ามาในวงการเลี้ยงไก่ชนด้วย วิธีการเพิ่มมูลค่าคือการทำฟาร์มเลี้ยงไก่ ที่ลพบุรี ชื่อซุ้มเรืองโรจน์ เลี้ยงทั้งไก่ทั่วไปและไก่ชนด้วย ผมไปซื้อไก่ชนที่เก่งๆ ปกติทั่วๆ ราคาซื้อขายอยู่กันที่หลักหมื่น ผมก็ไปขอซื้อ ถ้าไม่ให้ก็ยินดีจ่ายหลักแสน สร้างความฮือฮาให้กับวงการเป็นอย่างมาก แล้วผมก็ขายลูกไก่จากพ่อพันธุ์เก่งๆ ตัวละพัน สร้างกำไรจากจุดนี้ เพราะผมได้บทเรียนมาจากนกพิราบ ซึ่งเดิมทีนั้น ชาวบ้านที่มีไก่เก่งๆ จะไม่ยอมแบ่งปันให้ใคร จะเก็บไว้กับตัวไม่ยอมปล่อย แต่ผมกลับคิดว่า ถ้าเราเปิด สร้างกระแส วงการไก่ชนก็จะยิ่งเป็นที่รู้จัก เมื่อนานมาแล้วผมเคยซื้อไก่ตัวละสองแสนเก้า ขณะที่ตัวอื่นๆ ราคาไม่เกินสามหมื่น พอเรื่องลูกไก่ราคาตัวละพันกระจายออกไป ท่านประธานธนินทร์ เจียรวนนท์ แห่งซีพี ถึงกับเอ่ยปากถามว่า นายวิศิษฐ นี่เป็นใคร ทำไมมีความสามารถขายลูกไก่ได้ราคาเช่นนี้

การจะขายให้ได้ราคานั้น เราลงทุนกับพ่อพันธุ์สูง และยังมีระบบการจัดการที่ดีในเรื่องเพาะเลี้ยงว่าจะได้ลูกไก่สายพันธุ์แท้จากพ่อพันธุ์อย่างแน่นอน ซึ่งราคาไก่ระดับแชมป์ ในปัจจุบันก็ขยับขึ้นไปเป็นหลักล้าน และผมยังคิดแบบนักธุรกิจว่า ถ้าไก่ค่าตัวแพงๆ เวลาไปตี มันห่างชั้นกันมาก โอกาสแพ้ก็น้อย เราก็ได้ทุนแล้ว เพราะเราก็เฝ้าดูจนกว่าจะพอใจว่าดูไม่ผิด และพอปลดระวาง เราก็ขายลูกได้อีก ดังนั้นลงทุนกับตัวแพงๆ โอกาสจะทำกำไรได้สูงกว่า

สายพันธุ์ไก่ชนมีการเปลี่ยนแปลงไปเนื่องจากวิสัยทัศน์ของคุณธนินทร์ เจียรวนนท์ อยากให้เกษตรกรมีไก่ที่ตัวใหญ่ขึ้น จึงได้นำไก่ชนสายพันธุ์ไซง่อน ซึ่งมีลักษณะหนังหนา กระดูกใหญ่ มาเผยแพร่ เกษตรกรก็นำไปผสมกับไก่ชนไทย ออกมาเป็นลูกผสม ตัวใหญ่ กระดูกใหญ่ และว่องไว เพราะไก่ชนของเวียดนามนั้น ตัวใหญ่ อึด แต่เชื่องช้า ของไทยจะตัวเล็ก ว่องไว ตอนหลังก็นำไก่พม่า ซึ่ง ตัวเล็ก ว่องไว ใช้เดือยแม่น ปีกใหญ่บินเก่ง มาผสมอีก กลายเป็นเลือดผสมสามสายพันธุ์ ที่นำเอาคุณลักษณะเด่นมารวมกันจนได้ไก่ที่เก่งตามความต้องการ นอกจากนั้นยังต้องคัดเลือกสีสันที่สวยเพื่อเพิ่มความดึงดูดให้ผู้คนสนใจ อย่างสีเหลืองหางขาวที่เคยทราบในตำนานว่าเป็นไก่ของสมเด็จพระนเรศวร

อายุของการใช้งานในการตี ก็อยู่ในราวช่วง 2 ปี ขึ้นอยู่กับการตีว่าแพ้ชนะกันอย่างไร ถ้าช้ำมากก็ต้องพักนาน แล้วอายุขนาดนี้สำหรับไก่ก็ถือว่าเริ่มมากแล้ว บางตัวเบื่อ ตีๆ อยู่ก็วิ่งถอย เป็นธรรมชาติของเขา และในระเบียบของมหาดไทยก็ระบุไว้ว่าต้องไม่ทรมานสัตว์ ต้องใช้พาสเตอร์หุ้มเดือยไว้เพื่อลดอาการบาดเจ็บ เป็นกติกามาตรฐานของทุกสนาม การเปรียบไก่ ก็ใช้วิธีอุ้มโดยอาศัยความรู้สึก คนเลี้ยงเขาจะรู้ทันทีว่าไก่ตัวนี้น้ำหนักเท่าไหร่ หากสงสัยลังเลก็จะใช้ตาชั่งตัดสิน ซึ่งส่วนใหญ่แล้วก็ไม่ผิดจากที่คาดคะเนไว้ นับเป็นภูมิปัญญาชาวบ้าน น้ำหนักแต่ละตัวที่จะลงสนามไม่ได้เป็นตัวกำหนด ขึ้นอยู่กับความพอใจเจ้าของ หรือดูว่าไก่ตัวเองได้เปรียบเสียเปรียบอย่างไร หากตกลงได้ก็ลงสนาม แต่ละซุ้มต่างก็มีเทคนิคของใครของมัน เพราะต้องเปรียบกันวันจันทร์ และต้องตีวันอาทิตย์

พอผมเข้ามาคลุกคลีกับไก่ชน ก็ได้เป็นเลขาของสมาคมส่งเสริมอาชีพไก่ชนไทย ซึ่งมีคุณยืนยง โอภากุล หรือพี่แอ๊ด คาราบาว เป็นนายกฯ เจตนาของเราก็คือ ต้องการส่งเสริมอาชีพให้เกษตรกรมีรายได้เสริม หลักใหญ่ๆ คือการเลี้ยงไก่ ทำนามีเศษข้าวเหลือก็นำมาเลี้ยงไก่ พอไก่เก่งก็นำไปขายได้ราคา การที่จะขายไก่เก่งๆ ราคาสูงๆ ได้ก็ต้องมีเวทีให้ประลอง มีสังเวียนให้ลงแข่ง หากได้รับชัยชนะค่าตัวก็ย่อมสูงขึ้น

สนามกีฬาไก่ชนเทิดไทแห่งนี้ คุณสมศักดิ์ เทพสุทิน อดีตรองนายกฯ ก็มีเจตนาในทิศทางเดียวกัน จึงมีการสร้างสนามขึ้น ผมก็เข้ามาช่วยตั้งแต่เริ่มต้น ทำการขออนุญาตอย่างถูกต้องกับทางการ จัดระเบียบการชนตาม พรบ.ฝ่ายปกครอง ทำทุกอย่างถูกต้องตามข้อกฏหมาย จริงๆ แล้วในประเทศไทยก็มีสนามไก่ชนเยอะมาก แต่เราเป็นผู้นำเอาระบบการจัดการแบบสากลมาใช้ในกิจกรรมนี้ ในสนามมีทั้งเวทีที่ได้มาตรฐาน มีสถานที่พักผ่อนหย่อนใจ มีสุขลักษณะที่ดี สะอาด ถูกอนามัย ปลอดภัย อาหารอร่อย กว้างขวาง พื้นที่จอดรถได้มากมาย ทำเลที่ตั้งก็ยังใกล้ตัวเมือง สามารถพัฒนาให้เป็นแหล่งท่องเที่ยง แหล่งเรียนรู้วัฒนธรรมพื้นบ้านของไทยได้อีก เรียกได้ว่า สนามกีฬาไก่ชนเทิดไทย เป็นสนามไก่ชนที่ดีสุดในโลกก็ว่าได้

เราอยากทำให้ทั่วโลกได้เห็นว่า สามารถสร้างมูลค่าไก่ขึ้น จากไก่ที่มีมูลค่าน้อยให้กลายเป็นไก่ชนราคาหลักล้านได้ ล่าสุด มีการประมูลไก่ของคุณแอ๊ด ที่มอบให้กับสมาคมฯ ไปในราคา 1.5 ล้านบาท เพื่อนำรายได้ไปใช้สร้างกุศล ไปสร้างวัดที่สุพรรณ หรือแม้ขนาดราคาตัวละ 4 ล้านบาทก็เคยส่งมอบกันมาแล้ว ซึ่งราคาขนาดนี้เมื่อนำไปเป็นพ่อพันธุ์ก็สามารถสร้างมูลค่าได้กำไรสูงกว่าค่าตัวอีก

การตอบรับต่อสนามแห่งนี้ถือว่าดีเกินความคาดหมาย เพราะเจ้าของต่างอยากพาไก่มาเหยียบพรมเขียวเพื่อสร้างมูลค่า เป็นที่รู้กันว่า ถ้าได้มาเหยียบพรมเขียวซึ่งเป็นฉายาของสนามเทิดไทสักครั้ง ค่าตัวจะสูงขึ้นทันที เราเปิดใช้งานเมื่อ 7 ปีที่แล้ว พอเปิดปุ๊บก็เป็นที่รู้จักทันที เพราะเป็นการชนไก่ที่วางเงินเดิมพันข้างละล้าน และเมื่อปีที่แล้ว พ.ศ. 2558 มีการวางเดิมพันข้างละ 11 ล้าน ระหว่างไก่อยุธยา กับไก่อีสาน เป็นการชนระหว่างแชมป์กับแชมป์ คนชมเข้าคิวกันแน่นขนัด จนต้องถ่ายทอดเป็นวงจรปิดออกมาให้คนเข้าไม่ได้ชม นับเป็นการชนประวัติศาสตร์ของที่นี่

ระบบความปลอดภัยของสนามเป็นสิ่งที่เราให้ความใส่ใจเป็นอย่างยิ่ง มีสิ่งอำนวยครบครัน ผู้จะเข้ามาได้ต้องมีอายุตั้งแต่ 18 ปี ขึ้นไป มีการตรวจอาวุธอย่างเข้มงวด มีการสแกน ถ่ายภาพทุกคน การจะออกก็ต้องร้องขอออก เพราะอาจจะมีหนี้สินติดค้างกัน ต้องให้ทุกคนได้รับรู้กันก่อนว่าไม่มีปัญหากับใครจึงจะออกได้

นอกเหนือจากเรื่องนี้แล้ว ยังมีโปรแกรมทัวร์ที่เปิดให้กับคณะต่างๆ ได้เข้ามาชม ดูโชว์การชนไก่ เพื่อให้เรียนรู้ถึงกีฬาวิถีชาวบ้านแบบไทยๆ ซึ่งนักท่องเที่ยวก็ให้ความสนใจเข้ามาเยี่ยมชมกันอยู่เสมอๆ เราอยากให้ที่นี่เป็นแหล่งเรียนรู้เกี่ยวกับกีฬาไก่ชนของผู้ที่สนใจ และเผยแพร่ให้เป็นที่รู้กันกันไปทัวโลกอีกด้วย

นอกเหนือจากเรื่องของนกพิราบกับไก่ชนแล้ว ในวันว่างของผมก็จะไปออกรอบเล่นกอล์ฟ ผมเล่นมานานแล้ว เพราะก่อนหน้านั้นเล่นฟุตบอลแล้วบาดเจ็บที่หัวเข่า แต่เพราะเรารักกีฬาพอเจอกับเจ้าหน้าที่ที่พบกันบ่อย แล้วเขาก็เล่นกอล์ฟ เลยชักชวนกันเล่น ผมเพื่อนเยอะเลยได้รับคำแนะนำเต็มไปหมด เราก็รับไว้ทั้งหมด ยังเคยคิดเล่นๆ ว่า อยากรับไว้แค่วงเดียวคงจะเล่นกอล์ฟได้ดีกว่านี้ ช่วงไหนซ้อมก็มีผลงานดี แต่พอห่างๆ ก็หลุดเป็นธรรมดา ช่วงบ้ากอล์ฟ เคยเล่นแล้วรู้สึกตีไม่ดี เสียเงินให้เพื่อนไปเยอะ ไปเข้าคอร์สกับโปรอาย ที่สถาบันเดวิทเลทเบทเตอร์ ธนาซิตี้ จนเล่นได้ดีขึ้นมาก จากนั้นก็เล่นมาเรื่อยๆ จนเริ่มลืมๆ ไปอีก แต่ก็มีความสุขทุกครั้งที่ได้เล่นกอล์ฟ

เมื่อก่อนผมต้องไปธนิยะเพื่อรับแฟนที่บริษัทเกือบทุกวัน แล้วเกือบทุกวันก็ต้องซื้ออุปกรณ์กอล์ฟ ซื้อจนได้เป็นวีไอพีของที่นั่น อุปกรณ์บางอย่างซื้อมาเก็บไม่เคยใช้เลยก็ยังมี เพราะทุกครั้งที่ซื้อมาใหม่ๆ จะเล่นดี พอใช้ไปอีกสักพักก็เล่นไม่ดีอีก เป็นแบบนี้ทุกที ทำให้ต้องซื้ออยู่เรื่อยๆ

เวลาเล่นกอล์ฟผมจะวางแผน เน้นเรื่องลูกสั้น เพราะได้ซ้อมที่บ้าน สไตล์การเล่นก็จะรอบคอบไม่มุทะลุดุดัน แล้วการจะเล่นได้ดีหรือไม่ดีก็ขึ้นอยู่กับอารมณ์เช่นกัน ถ้าอยากเล่นมากๆ ก็จะเล่นได้ดี แต่ไม่ว่าจะชอบกอล์ฟมากแค่ไหน พอได้เห็นนกหรือไก่ก็จะลืมกอล์ฟไปทันที

ทุกคนย่อมมีความเครียดกันทั้งนั้น ปัญหาบางอย่างก็เข้ามาโดยไม่รู้ตัว สิ่งที่เราระบายได้ก็คือการอยู่กับสิ่งที่เราชอบ สำหรับผมก็คือ นก หรือ ไก่ อย่างเวลาเครียดๆ ผมก็จะขึ้นไปกรงนกพิราบ ดูแล้วเราจะเห็นภาพทันทีว่าประวัติของพ่อแม่เขาเป็นมาอย่างไร พอนึกแล้วปรอทที่จะพุ่งสูงขึ้นก็ลดลงทันที เพราะความสนใจของอารมณ์เรามันเปลี่ยนไป แล้ววิธีนี้ทุกคนสามารถนำไปใช้ได้ เพราะการได้อยู่กับอะไรก็ตามที่เราชอบ ที่เรารัก จะทำให้ชีวิตมีความสุข

ความช่วยเหลือเป็นอีกสิ่งที่มีความสำคัญต่อชีวิต เมื่อคนเราได้รู้จักกันแล้ว ก็อยากจะใช้ความสัมพันธ์นั้นในการอำนวยความสะดวก การได้ช่วยเหลือคนอื่นในวันนี้ วันหน้าเขาก็อาจจะช่วยเราบ้างในยามที่จำเป็น หรือบางครั้งถึงแม้คนอื่นจะช่วยเหลืออะไรเราไม่ได้ แต่ถ้าเราช่วยเหลืออะไรคนอื่นได้ แค่นี้เราก็มีความสุขแล้วครับ