ช่วยอ่านหน่อยนะ
ช่วยอ่านหน่อยนะ
หลายคนคิดว่า บนโลกไซเบอร์สเปช หรือโลกแห่งอินเตอร์เน็ต โดยเฉพาะ สังคมโซเชียล ไม่ว่าจะเป็น เฟสบุก ไลน์ หรืออะไรก็ตาม คงจะจำกัดอยู่แค่กับผู้ที่มองเห็นได้เท่านั้น เพราะมันต้องสื่อสารผ่านหน้าจอคอมพิวเตอร์ จอแทบเล็ต หรือ จอสมาร์ตโฟน เท่านั้น และนั่นเป็นความเข้าใจที่คลาดเคลื่อน เพราะปัจจุบันมีสิ่งอำนวยความสะดวกหลายๆ อย่าง รวมถึง โปรแกรม และ แอปพลิเคชั่น ที่ช่วยให้ ผู้พิการทางสายตา สามารถเข้าถึงข้อมูลบนหน้าจออุปกรณ์ต่างๆ ได้อย่างง่ายดาย จนความพิการทางสายตาก็ไม่อุปสรรคต่อการเข้าถึงโลกโซเชียลใดๆ
ในคอมพิวเตอร์มีการพัฒนามานานแล้ว มีหลายโปรแกรมที่ทำหน้าที่คล้ายกัน แต่ที่ได้รับความนิยมก็คือ PPA Tatip หรือโปรแกรมตาทิพย์ ที่พัฒนามาตั้งแต่ปี พ.ศ.2547 ขณะที่สมาร์ตโฟนปแม้ว่าจะเพิ่มได้รับความนิมยมแพร่หลายไม่นานนี้ แต่ปัจจุบันก็มี Accessibility ที่ชื่อว่า Text to Speech เพื่อช่วยเปลี่ยนข้อมูลที่เป็นตัวหนังสือบนหน้าจอออกมาเป็นเสียง รวมถึงมี Thai Dictation ที่แปลงเสียงพูดกลับไปเป็นตัวอักษร รวมถึง แอปพลิเคชั่น คล้ายกันอีกมากมายให้เลือกใช้ นั่นทำให้ โลกไซเบอร์สเปช อินเตอร์เน็ต หรือสังคมออนไลน์ ไม่ได้เป็นข้อจำกัดอีกต่อไป
แต่ถึงกระนั้นก็ยังมีอุปสรรคอีกบางอย่าง ที่ยังต้องรอเวลาเพื่อพัฒนาเพิ่มเติม อาทิ การทำเว็ปไซต์จากหลายวิธี ทำให้มีการเขียนโค้ดหลายแบบ ซึ่งโปรแกรม Text to Speech อาจจะไม่ครอบคลุมในบางเว็ปไซต์ ซึ่งก็รวมถึง รูปภาพ ต่างๆ ที่โปรแกรมยังไม่สามารถแปลงออกมาเป็นคำพูดได้ ด้วยเหตุนี้ จึงเกิดกลุ่มผู้ที่มีจิตอาสารวมกลุ่มกันขึ้นมาใน Facebook โดยใช้ชื่อกลุ่มว่า “ช่วยอ่านหน่อยนะ” ( www.facebook.com/groups/helpusread ) เพื่อใช้ช่องทางง่ายๆ ที่มี ช่วยกันอธิบายภาพต่างๆ ให้ผู้พิการทางสายตาได้รับรู้ ผ่านหน้าวอลล์ของกลุ่มกัน
แม้ว่าจะใช้ facebook ได้คล่อง แต่ผู้พิการทางสายตา มักประสบปัญหาในการเข้าถึงข้อมูลที่มาในรูปแบบของภาพต่างๆ ทั้ง jpg, pdf , อักษร Captcha, เอกสารจำพวกใบเสร็จรับเงิน, ลักษณะสินค้า, ฉลากยา เป็นต้น ซึ่งขั้นตอนความช่วยเหลือของทางกลุ่มก็ไม่ยุ่งยาก เพียงแค่ผู้พิการทางสายตา ถ่ายรูปแล้วอัพโหลดขึ้นบนวอลล์ของ กลุ่ม “ช่วยอ่านหน่อยนะ” เหล่าผู้มีจิตอาสาจะเขียนคำอธิบายโพสกลับไปให้ แล้วผู้พิการทางสายตาก็ใช้ screen reader อ่านอีกที
ปัจจุบันมีผู้เข้าร่วมกลุ่มประมาณ 4,000 คน ซึ่งก็มีทั้งผู้พิการทางสายตา และผู้มีจิตอาสาในการอ่านและแปลภาพต่างๆ ซึ่งนอกจากภาพแล้ว ยังมีกิจกรรมเฉพาะที่ทางกลุ่มรวมกันเฉพาะกิจอีกด้วย อาทิ การแปลภาพจากหนังสือเป็นเล่มๆ สำหรับการเรียนการสอน ทั้งทำออกมาในรูปแบบตัวหนังสือ หรือบันทึกเป็น MP3 ด้วย
นอกจากจะได้ช่วยเหลือผู้พิการทางสายตาแล้ว การเข้ารวมกลุ่ม จะทำให้ทั้งผู้พิการทางสายตาและผู้ที่มาสายตาปกติได้เข้าใจซึ่งกันและกันมากขึ้น หากท่านมีคนรู้จักเป็นผู้พิการทางสายตา หรือมีเวลาว่างที่จะอาสาแปลความหมายของภาพ ก็ลองสมัครเข้าร่วมกลุ่ม “ช่วยอ่านหน่อยนะ” ได้ครับ นับเป็นกลุ่มดีๆ ในโลกโซเชียลที่น่ายกย่องทีเดียว