ขยะพลาสติก ปัญหาใหญ่ ที่ช่วยกันแก้ได้

ขยะพลาสติก ปัญหาใหญ่ ที่ช่วยกันแก้ได้

หลายสิบปีก่อน การเกิดขึ้นของ พลาสติก ช่วยเปลี่ยนวิถีชีวิตของคนเราแบบก้าวกระโดด อุปกรณ์ต่างๆ ไม่ว่าจะเป็นวัสดุใด ถูกแทนที่ด้วยพลาสติกเกือบทั้งนั้น พลาสติกถูกฉายด้านสว่างด้วยการแทนที่ไม้และกระดาษมานาน มาถึงตอนนี้คงได้เวลาเปิดด้านมืดของพลาสติกออกมาให้เห็นกันอย่างเร่งด่วน จริงจัง และกว้างขวางได้แล้ว เพื่อที่จะช่วยกันแก้ไข ปรับปรุง และปรับเปลี่ยนวิถีให้สมดุลอย่างทันท่วงที

ขนาดที่เล็กของพลาสติกประเภทใช้ครั้งเดียว ทำให้คนส่วนใหญ่มองข้ามในเรื่องของปัญหาขยะ แต่ด้วยปริมาณการใช้ที่มหาศาล ระยะเวลาต่อเนื่องยาวนาน นั่นทำให้ทุกวันนี้ พลาสติกประเภทใช้ครั้งเดียว ไม่ว่าจะเป็น ถุงพลาสติก หลอดดูดน้ำ สำลีก้าน แคปซีลหุ้มฝาขวดน้ำดื่ม ที่ใช้เวลาผลิต 5 วินาที ถูกใช้แค่ 5 นาที แต่ต้องใช้เวลากำจัดนานถึง 500 ปี กลายเป็นขยะที่มากเป็นอันดับต้นๆ ของโลก

ข้อมูลของกรมควบคุมมลพิษ ระบุว่า ในช่วง 10 ปีที่ผ่านมา มีขยะพลาสติกเกิดขึ้นประมาณ 12% ของปริมาณขยะทั้งหมด หรือประมาณปีละ 2 ล้านตัน แต่ขยะพลาสติกที่นำกลับไปใช้ได้เฉลี่ยปีละ 0.5 ล้านตัน ที่เหลืออีก 1.5 ล้านตันส่วนใหญ่เป็นขยะพลาสติกที่ปนเปื้อนอาทิ ถุงบรรจุอาหาร นั่นหมายถึง ขยะพลาสติกประมาณ 80% หรือราว 1.2 ล้านตัน ไม่สามารถนำมาใช้ซ้ำ ทั้งยังไม่สามารถขจัดทิ้งได้ในทันที และเมื่อมองทั่วโลก ในแต่ละปีมีขยะพลาสติกราว 8 ล้านตันถูกทิ้งลงในมหาสมุทร หรือเท่ากับรถบรรทุกขยะเต็มคันไปเททิ้งลงทะเล ทุกนาที ในทุกๆ วัน สำหรับประเทศไทยติดโผอยู่ในอันดับ 6 ของประเทศที่ทิ้งขยะพลาสติกลงทะเลมากที่สุด

ด้วยเหตุนี้ โครงการสิ่งแวดล้อมแห่งสหประชาชาติ (United Nations Environment Programme UNEP) จึงได้ ออกคำขวัญเนื่องในวันสิ่งแวดล้อมโลกที่ผ่านมาว่า “If you can’t reuse it, refuse it” หรือ “สู้กับปัญหาขยะพลาสติก : ถ้าเอามันกลับมาใช้ใหม่ไม่ได้ ก็จงปฏิเสธมันซะ” โดยเน้นไปที่ พลาสติกประเภทใช้ครั้งเดียว ทั้งหลาย

เดนมาร์กเป็นประเทศแรกที่ออกนโยบายเก็บภาษีถุงพลาสติก เมื่อ พ.ศ.2536 ส่วนประเทศเคนยา ก็ประกาศใช้กฎหมายห้ามใช้ถุงพลาสติก ฝ่าฝืนโทษจำคุกสูงสุด 4 ปี หรือปรับเงินสูงสุด 38,000 ดอลลาร์สหรัฐ สำหรับในบ้านเรา ยังไม่มีมาตรการโดยรวมที่ชัดเจน แต่หลายหน่วยงานทั้งภาครัฐและเอกชนก็เริ่มตระหนักแล้ว อาทิ กระทรวงสาธารณสุข ได้ประกาศยกเลิกถุงพลาสติกสำหรับใส่ยาของทุกหน่วยงานในสังกัด, กลุ่มผู้ผลิตเครื่องดื่มเริ่มยกเลิกการใช้แคปซีล ห้างสรรพสินค้าและร้านสะดวกซื้อ หลายแห่งหลายสาขา เริ่มงดแจกถุงพลาสติก

ปัญหาขยะพลาสติกเป็นเรื่องใกล้ตัวมากกว่าที่คิด ที่เราๆ ท่านๆ ช่วยกันได้ไม่ยาก เหลียวมองรอบๆ ตัว หลอด, ถุง, แก้ว เปลี่ยนมุมมอง เปลี่ยนวิถีเล็กน้อย เลิกใช้ ก็ช่วยได้มากทีเดียว